Атырау облысы, 2025 жылдың 13 маусымы — Атырау қаласының іргесіндегі Еркінқала ауылынан 15 шақырым қашықтықта орналасқан «Ақ Жайық» мемлекеттік табиғи резерваты аумағында басталған қамыс өрті 17 маусымда оқшауланды. Бұл — өңірде биыл тіркелген ең ірі табиғи өрттердің бірі.
Ауданы 7 гектарды құрайтын жану ошағы қазіргі уақытта толық сөндірілген жоқ, ал өртті сөндіруге 80-ге жуық маман, 23 техника және «Қазавиақұтқару» АҚ-ның Ми-8 тікұшағы жұмылдырылды.
«Ақ Жайық» мемлекеттік табиғи резерваты — халықаралық маңызы бар ылғалды-сулы алқап. Бұл аумақ Рамсар конвенциясы аясында қорғалатын экожүйе болып есептеледі және қызыл кітапқа енген құстардың 30-дан астам түрінің мекен ету ортасы. Сонымен қатар, резерват — балықтар мен қосмекенділердің де маңызды биотопы.
Қамыс — бұл сулы-батпақты алқаптардағы экожүйенің негізгі компоненті. Ол құстар мен жануарларға паналау, көбею және азық табу орны ретінде қызмет етеді. Қамыстың жаппай жануы — осы экожүйеге тікелей қауіп.
Көктем мен жаздың басында жауын-шашынның аздығы, жоғары температура, желдің күшеюі мен батпақты жерлердің құрғауы қамыстың тез тұтануына қолайлы жағдай туғызады. Ал адамның факторын да ескермеуге болмайды: сіріңке қалдығы, темекі тұқылы немесе абайсыз от жағу үлкен өртке ұласуы мүмкін.
Атырау өңірінде қамыс өрті маусымдық құбылысқа айналғанымен, соңғы жылдары бұл жағдай жиілеп, аумағы ұлғайып барады. Бұл — климаттың өзгеруінің тікелей салдары.
Қамыс өрті мен күкірт иісі — бұл жай ғана табиғи құбылыс емес, экожүйелік тепе-теңдік пен қоғамдық денсаулыққа төнген нақты қауіп. Бірі табиғатқа тікелей залал келтірсе, екіншісі адам ағзасына кері әсер етеді. Бұл Атырау өңіріне тән экологиялық дағдарыс белгілерінің бірі. Әрі қауіптісі!