Су ресурстары және ирригация министрлігі жаңа Су кодексінің
жобасын әзірлеп, Мәжіліске енгізді. Бұл бірқатар ауқымды
жаңашылдықтарды қамтитын және еліміздің су заңнамасын өзектендіруге
мүмкіндік беретін іргелі құжат. Қолданыстағы кодекстен басты
айырмашылығы, осыған дейін су — экономикалық пайдаға қол жеткізу құралы
ретінде ғана қарастырылып келген.
Жаңа Су кодексінде су ресурстарын тиімді пайдалануға, су үнемдеу
технологиялары мен суды қайта пайдалану жүйелерін қарқынды енгізуге
басымдық беріледі. Атап айтқанда, суды қайта пайдалану жүйесі жоқ ауыл
шаруашылығы мен өнеркәсіп нысандары жаңа кодекс қолданысқа енгізілген
күннен бастап екі жылдан кешіктірмей су үнемдеу жүйелерге көшу
жоспарын ұсынуы тиіс. Сәйкесінше, су үнемдеу технологияларын енгізу
деңгейіне байланысты өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығында төмендетілген
тариф пен субсидия түрінде мемлекеттік қолдау қарастырылып отыр.
Су саласындағы бұзушылықтар үшін жауапкершілік заңнамалық
деңгейде күшейтіледі. Министрлік жанындағы бассейндік инспекцияларға
енді қадағалау функциялары да беріледі. Бұл су объектілерін қорғау
жөніндегі талаптардың сақталуын бақылауға, оларды өз бетінше
пайдаланумен күресуге, гидротехникалық құрылыстарды пайдалану
қағидаларының сақталуын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Ауыз судың сапасын жақсартуға қойылатын талаптар пайда болды. Ол
эпидемиологиялық, радиациялық және химиялық қатынастарда қауіпсіз
болуы керек. Жаңа кодекске орталықтандырылған сумен жабдықтау
жүйелеріне техникалық аудит тәртібін анықтайтын тармақ қосылды.
Еліміздің су ресурстарын сарқылусыз, ластанусыз және су
объектілерінің бітелуінсіз пайдалануға ерекше назар аударылады. Мысалы,
Каспий теңізінде көмірсутектерді барлаудан немесе өндіруден, сондай-ақ, тұз
және емдік балшық өндіруден басқа жер қойнауын пайдалану жөніндегі
операцияларды жүргізуге тыйым салынады.
Халықтың және экономика салаларының қажеттіліктерін қамтамасыз
ету үшін су алудың рұқсат етілген көлемі өзен, көл және теңіз экожүйесін
сақтау үшін қажетті өзен ағындарын ескере отырып қайта есептеледі.
Сондай-ақ, су объектілерін қорғау бөліміне сулы-батпақты жерлер мен
мұздықтарды қорғау туралы жеке ережелер енгізілді.
Енді су объектілерінде немесе су қорғау аймақтарында жаңа
құрылыстарды жобалау, салу және орналастыру, сондай-ақ учаскелерді су
қорғау аймақтары мен белдеулеріне енгізілгенге дейін тұрғызылған
құрылыстарды реконструкциялау жұмыстары Су ресурстары және ирригация
министрлігінің бассейндік су инспекцияларымен келісілетін болады.
Еліміздің су саласын климаттың өзгеруіне бейімдеуге жеке тармақ
арналып отыр.
Жаңа кодексте су ресурстарын қорғау және пайдалануда қоғамдық
бақылауға көп көңіл бөлінеді. Енді коммерциялық емес ұйымдар қоғамдық
бақылау жүргізуге министрліктен аккредитация алу үшін өтініш пен жарғы
көшірмесін ұсынса жеткілікті.
Гидротехникалық құрылыстардың қауіпсіздігі мәселесіне жеке бөлім
арналды. Кәсіпорындардың оларды пайдалану және олардың негізінде
қауіпсіздік декларациясы ресімделетін көп факторлы тексеру жүргізу
жауапкершілігі айқындалды.
Кодекстің жекелеген ережелері еліміздің су саласына инвестиция
тартуды ынталандыруды және су ресурстарын қорғау және пайдалану
саласындағы ғылыми-зерттеу және ғылыми-техникалық жұмыстарды
мемлекеттік қолдауды көздейді.
Жаңа Су кодексіндегі осы және өзге де ережелер Қазақстанда су
үнемдеудің жалпыұлттық саясатын қалыптастыру және дамытуға, су
объектілерінің бітелуінсіз пайдалануға ерекше назар аударылады. Мысалы,
Каспий теңізінде көмірсутектерді барлаудан немесе өндіруден, сондай-ақ, тұз
және емдік балшық өндіруден басқа жер қойнауын пайдалану жөніндегі
операцияларды жүргізуге тыйым салынады.
Халықтың және экономика салаларының қажеттіліктерін қамтамасыз
ету үшін су алудың рұқсат етілген көлемі өзен, көл және теңіз экожүйесін
сақтау үшін қажетті өзен ағындарын ескере отырып қайта есептеледі.
Сондай-ақ, су объектілерін қорғау бөліміне сулы-батпақты жерлер мен
мұздықтарды қорғау туралы жеке ережелер енгізілді.
Енді су объектілерінде немесе су қорғау аймақтарында жаңа
құрылыстарды жобалау, салу және орналастыру, сондай-ақ учаскелерді су
қорғау аймақтары мен белдеулеріне енгізілгенге дейін тұрғызылған
құрылыстарды реконструкциялау жұмыстары Су ресурстары және ирригация
министрлігінің бассейндік су инспекцияларымен келісілетін болады.
Еліміздің су саласын климаттың өзгеруіне бейімдеуге жеке тармақ
арналып отыр.
Жаңа кодексте су ресурстарын қорғау және пайдалануда қоғамдық
бақылауға көп көңіл бөлінеді. Енді коммерциялық емес ұйымдар қоғамдық
бақылау жүргізуге министрліктен аккредитация алу үшін өтініш пен жарғы
көшірмесін ұсынса жеткілікті.
Гидротехникалық құрылыстардың қауіпсіздігі мәселесіне жеке бөлім
арналды. Кәсіпорындардың оларды пайдалану және олардың негізінде
қауіпсіздік декларациясы ресімделетін көп факторлы тексеру жүргізу
жауапкершілігі айқындалды.
Кодекстің жекелеген ережелері еліміздің су саласына инвестиция
тартуды ынталандыруды және су ресурстарын қорғау және пайдалану
саласындағы ғылыми-зерттеу және ғылыми-техникалық жұмыстарды
мемлекеттік қолдауды көздейді.
Жаңа Су кодексіндегі осы және өзге де ережелер Қазақстанда су
үнемдеудің жалпыұлттық саясатын қалыптастыру және дамытуға, су
ресурстарын қорғау және пайдалану мәселелерін шешуге, ирригация жүйесін
жаңғыртуға және басқа да маңызды міндеттерді орындауға мүмкіндік береді.
ҚР Су ресурстары және ирригация
жаңғыртуға және басқа да маңызды міндеттерді орындауға мүмкіндік береді.
ҚР Су ресурстары және ирригация