Астанада басталған KazAtomExpo Халықаралық ядролық технологиялар көрмесінде Қазақстандық «Байтақ» жасылдар партиясының төрағасы Азаматхан Әміртаев атом энергиясының маңыздылығына тоқталды, деп хабарлайды Баймедиа.кз.
«Жаһандық энергетикалық дағдарыстар мен климаттың өзгеруіне байланысты энергетикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету еліміз үшін негізгі басымдыққа айналуда. АЭС ішкі қажеттіліктерді де, экспорттық әлеуетті де, тұрақты энергетикалық секторды да қамтамасыз етуге қауқарлы» деп мәлімдеді жасылдар партиясының төрағасы.
Сонымен қатар ол атом станциясы құрылысының артықшылықтарын да атап өтті.
«Атом электр станциясын салу жобасы қайшылыққа толы пікірталастарды тудырып, қоғамның түрлі топтарының мүддесін қозғайды. Атомдық физиканы алғаш оқушы кезімде станция құрылысын салуда тәжірибесі бар ядролық маман, физика пәнінің мұғалімі үйретті. «Байтақ» жасылдар партиясының төрағасы ретінде осы тақырыпты жан-жақты қарап, экологиялық, экономикалық және әлеуметтік қауіпсіздік тұрғысынан мұқият талдау жүргізіп, ғылыми деректерге сүйенген көзқарасымды ұсынуды парызым деп санаймын. Электр энергиясына сұраныстың өсуі мен энергетикалық теңгерімді әртараптандыру қажеттілігіне байланысты АЭС-те электр энергиясын өндіру үшін меншікті уранды пайдалану таяу онжылдықтарда энергия тапшылығын дер кезінде жоя алатын стратегиялық ақталған қадам болмақ» деді ол.
Экологиялық мәселелерге мән беріп, жауапкершілік жүгін арқалап жүрген партия төрағасының айтуынша, АЭС салу энергетикалық қауіпсіздік, ұзақ мерзімді экономикалық тұрақтылық, атом энергетикасының экологиялқ тазалығы, өндірістік қалдықты барынша азайту сынды нәтижелі шешімдерді ұсынады. «Айта кетейік, атом энергетикасының артықшылықтарының бірі оның парниктік газ қалдықтарын аз шығаруы. Көмір станциялары жыл сайын атмосфераға мыңдаған тонна CO2 шығарады, ал АЭС іс жүзінде электр энергиясын өндіру процесінде көмірқышқыл газын шығармайды. Бұл атом энергиясын климаттың өзгеруіне және көміртегі бейтараптығы стратегиясының орындалуына қарсы жаһандық күресте маңызды құралға айналдырады. Бұл тезистің төңірегінде талқылау жүргізген әлемнің 100-ден астам президенті өткен жылы Дубайда өткен ССО 28 конференциясында бас қосты. Біздің партия делегациясы оған қатысып, осы мәселедегі ортақ шешімге куә болды. Әрине, шешім – атом электр станциясының энергиясын таңдау» дейді Азаматхан Әміртаев.
Сонымен қатар түрлі қауiптерге қарамастан, қазiргi заманғы АЭС барлық қажеттi қауiпсiздiк стандарттарын сақтаған кезде қоршаған ортаның экологиялық тазалығына мейлiнше аз әсер етедi. Қазіргі заманғы технологиялар қалдықтардың көлемін едәуір қысқартуға, ал кейіннен оларды қолданудың сенімді әдістерін әзірлеуге мүмкіндік береді екен.
– АЭС қауіпсіздігі – бірінші кезектегі маңызды мәселе. Құрылыстың бүгінгі тұжырымдамасы құрылыс басталған сәттен пайдалануға дейінгі және пайдаланудан қалдық шығаруға дейінгі барлық кезеңдерде қауіпсіздіктің барынша мүмкін деңгейін қамтамасыз етеді. Тіптен жаңа реакторлардың негізгі басқару жүйесі істен шыққан жағдайда да аварияларды автоматты түрде болдырмайтын пассивті қауіпсіздік жүйелері бар. Қазақстан қоршаған орта мен халықты барынша қорғауға кепілдік беру үшін МАГАТЭ және басқа да ұйымдар қабылдаған халықаралық қауіпсіздік стандарттарын ұстанбақ.
Адам факторын да ұмытпау керек. АЭС-те жұмыс істейтін мамандарды даярлау – станция қауіпсіздігі мен сенімділігінің басты кепілі. Осыған орай «Байтақ» жасылдар партиясы халықаралық стандарттарға сәйкес келетін оқу бағдарламаларын, соның ішінде барлық тиісті жобаларды әзірлеуді және жүзеге асыруды талап етеді. Сондай-ақ ғылымның жетістігін өмір салтын жақсарту мақсатында қолданбас бұрын үрей мен теріс пікірді жою үшін халыққа сауатты, арнайы сала мамандарымен түсіндіру жұмыстарын жүргізу керек секілді. Бұл жағынан партияның халықаралық тәжірибесі мол.
Қазақстанда атом электр стансасының салынуы тек энергетикалық қауіпсіздікті ғана емес, сонымен бірге ел үшін айтарлықтай әлеуметтік-экономикалық пайданы білдіреді. Жобаға сәйкес жаңа жұмыс орындары мен өңірлерді дамыту да маңызға ие. Атом электр станциясын салу және пайдалану жобасы стансаның құрылысы мен пайдалану кезеңінде де мыңдаған жаңа жұмыс орындарын құруға мүмкіндік береді. Яғни, инженерлер мен ғалымдар ғана емес, сонымен қатар жұмысшылар, техникалық қызмет көрсететін персонал, қауіпсіздік және экология саласындағы мамандарды қамтиды. Сонымен қатар, атом энергетикасын дамыту өңірлердің дамуына қуатты серпін беретін іргелес салалардың дамуына әкеледі» дейді ол.
Сонымен бірге АЭС салу елімізде инвестицияларды тарту және технологияларды дамыту, мемлекеттің бәсекеге қабілеттілігін арттыру, атом энергиясын жауапкершілікпен пайдалану, транспаренттілік және халықтың қатысуы сынды маңызды міндеттерге жол ашады. Қазақстанның «Байтақ» жасылдар партиясы еліміздің әрбір азаматы осы жобаның қауіпсіздігі мен экологиялық тазалығына сенімді болуы үшін дайын қоғамдық тыңдаулар, ашық кеңестер мен талқылаулар өткізуді талап ететінін айтты. «Біз атом электр станцияларын салу мен пайдалануға қатысты қоғам мен тәуелсіз сарапшылардың қатысуын қамтамасыз ететін механизм құруымыз керек. Аталған жоба елімізді сапалы өмір, дамыған болашақ, таза қоршаған ортамен қамтамасыз ететін Қазақстанның энергетикалық стратегиясының маңызды элементіне айналатынына сенімдіміз» деп қорытындылады партия төрағасы.